مقالات

حفاظت در برابر آفتاب:

تالیف: شرکت MERMET فرانسه، تولید کننده Screen  برای پرده های داخلی و پرده های خارجی و نیز انواع سایبان

ترجمه: شرکت راد پویش کار، نماینده شرکتMERMET   در ایران

موضوعی داغ

حفاظت در برابر آفتاب در سراسر جهان موضوعی باب روز گشته است. بسیاری از مردم نگران تغییر آب و هوا بر اثر انباشت گازهای گلخانه ای در جو هستند.ایده هایی مانند صرفه جویی در انرژی و راحتی طبیعی گسترش زیادی در بین یافته است. اصولی که کشورها در قرارداد کیوتو به آن رای دادند. هم اکنون در حال تبدیل به قوانین ملی می باشد.در فرانسه قوانین مربوط به کنترل دما تحت نام RT 2000 تدوین شده است

این قوانین به تدریج تمام ساختمانها، چه تازه ساز و چه بازسازی شده را در بر خواهد گرفت.در این قوانین ملاحظات مربوط به آسایش افراد درون ساختمان به ویژه آسایش در تابستان ، در نظر گرفته شده است. این قوانین در شیوه طراحی ساختمان ها اثر ژرفی خواهد داشت.

برای شرکت مرمه (MERMET) ایده آسایش در تابستان ایده جدیدی نیست. خیلی قبل تر از تصویب این گونه قوانین ، مطالعات زیادی در زمینه راحتی بینایی و دمایی افراد در این شرکت انجام شده است.

شرکت مرمه ابزارهای ساده ای برای کمک به طراحان آرشیتکتها و سازندگان  آفتابگیرها دارد که امکان بهینه سازی حفاظت در برابر آفتاب رادر مرحله طراحی (با در نظر گرفتن نیازهای افراد ساکن) فراهم می آورد. این ابزارها به تامین ملاحظات قانونی نیز توجه دارند.

قوانین مربوط به دما:

آسایش و کارایی همراه مصرف انرژی کم

سیستم های گرمایش و تهویه مطبوع ساختمان ها مسئول بیش از 40درصد دی اکسید کربن وارد شده به جو می باشند. 70 درصد صرفه جویی در مصرف انرژی در کشور فرانسه طی 20سال اخیر، نتیجه اعمال قوانین مربوط به کنترل دمای ساختمان های جدید می باشد. این آمار نشان می دهد که کنترل دمای ساختمان ها موضوعی استراتژیک می باشد.

هر روزه قوانین جدیدی تصویب می گردد که هدف آنها تامین اجبارهای قرارداد کیوتو در کاهش حجم گازهای گلخانه ای است. در آلمان "قوانین صرفه جویی در انرژی" اجرا می شود. هدف این قوانین کم کردن هزینه های گرمایش و تهویه مطبوع و همزمان حفظ آسایش ساکنین ساختمان ها می باشد.

در انگلستان قوانین تصویب شده در سال 1995 با کمک متخصصان در حال به روز شدن است. در اینجا نیزمانند فرانسه یکی از تغییرات لازم، حفظ راحتی افراد در تابستان و کاهش ورودی آفتاب با هدف کاهش مصرف انرژی سیستم های تهویه مطبوع می باشد.

قوانین RT2000 فرانسه شامل ساختمان هایی که تاریخ شروع ساخت آنها از دوم ژوئن 2001 به بعد است، می شود.

برای اطمینان از همکاری تمام افراد درگیر در صنعت ساختمان سازی،قوانین انتظارات صاحبان و ساکنان ساختمان ها، هردو را در نظر گرفته است. هدف این مطلب معرفی نقش حفاظت در برابر آفتاب،برای تامین ملاحظات ذکر شده در بالا می باشد.

بهبود کارایی

قوانین بیشتر نتایج نهایی را مورد نظر قرار میدهند و نتایج واقعی آن را مورد نظر قرار می دهد و نتایج واقعی نیز آن چیزی است که مصرف کننده به آن می رسد.در نتیجه همیشه باید به موازنه ای بین کارایی (در مصرف انرژی) و راحتی مصرف کننده دست یافت. در این مرحله حفاظت در برابر آفتاب بیشتر به نفع راحتی مصرف کننده دست یافت. در این مرحله حفاظت در برابر آفتاب بیشتر به نفع راحتی مصرف کننده کار میکند.

آسایش در تابستان

حفاظت در برابر آفتاب باعث می گردد تا بتوان از همه جاهای یک ساختمان استفاده مطلوب کرد؛ یعنی حتی مکان های نزدیک پنجره ها در هوای بسیار آفتابی نیز قابل استفاده خواهد بود و کارایی سیستم تهویه مطبوع نیز بهینه خواهد شد.

توزیع یکنواخت دما

نفوذ پذیری دیوارهای ساختمان و جریان هوا در اتاق ها در محاسبه پرت گرما در نظر گرفته می شود. حفاظت در برابر آفتاب از گرم شدن بیش از حد جلوگیری می کند و باعث توزیع یکنواخت دما در کل ساختمان می گردد.

آسایش عمومی در تمام اتاق ها

برای حفظ کارایی ساختمان ها یکی از راه های کاهش پرت انرژی ، کم کردن مساحت پنجره ها است که نفطه ضعف اصلی به شمار می آید.

حفاظت در برابر آفتاب، امکان حفظ مساحت لازم پنجره ها و تامین نور طبیعی را فراهم می آورد.

در تمام ساختمان ها

آسایش مصرف کننده موضوع بااهمیتی است، چه در خانه و چه در محیط کار. حفاظت در برابر آفتاب در خانه نیز مورد توجه است.

انتظارات مصرف کننده

آسایش در تمام شرایط

مطالعات زیادی نشان داده است که نظر مصرف کنندگان درباره معیارهای راحتی در خانه و محل کار تغییر زیادی کرده است. حفاظت در برابر آفتاب، راه حل های مناسبی برای رسیدن به اهداف مورد نظر در اختیار آنان قرار می دهد.

آسایش یعنی چه؟

تعریف آسایش پیوسته در حال تغییر است و بازتابی از وضعیت جامعه می باشد:

علی رغم مباحثی که امروزه پیرامون تعریف راحتی بین متخصصین وجود دارد، هنوز نیز معیار های "فنگر" در این زمینه معتبر ترین است. آسایش تابع سه عامل دما، رطوبت و سرعت جریان هوا می باشد. آن چه مورد نظر است یافتم موازنه ای هوشمند بین این سه عامل است. حفاظت در برابر آفتاب با جلوگیری از گرم شدن بیش از حد محیط ساختمان، میزان احتیاج به تهویه مطبوع ساختمان را کم می کند. نتیجه آنکه از کوران هوا  و تفاوت دما در جاهای مختلف ساختمان که هر دو باعث احساس ناراحتی است، جلوگیری می شود.

نور طبیعی

نور طبیعی عنصری مهم در حفظ آسایش است. نور طبیعی تامین کننده نیاز بدن برای تنظیم ریتم بیولوژیک، تعیین کننده فعالیت بعضی از غدد درون ریز، تنشیم کننده خواب و کنترل کننده موازنه آب بدن می باشد.

دید مناسب عامل مهم دیگر در حفظ آسایش روانی می باشد. ولی هم زمان حفظ حریم خصوصی نیز باید در نظر گرفته شود.

برای تامین مناسب نور طبیعی چندین مورد را باید همزمان در نظر گرفت. باید میزان درخشندگی نور را کنترل کرد، درخشندگی نور به ویژه برای کسانی که با کامپیوتر کار می کنند یکی از عوامل مهم خستگی چشم است.

باید بسته به موقعیت اتاق، جهت قرار گرفتن در ساختمان (جنوبی،شمالی)، فصل و ساعت، موازنه ای بین نور طبیعی و نور مصنوعی برقرار کرد.

سلامتی و بهداشت

کیفیت هوا در ساختمان که عامل مهمی در حفظ سلامت و بهداشت می باشد، امروزه توجه زیادی را به خود جلب کرده است.

راحتی در کل سال

یکی از مهم ترین معیارهای آسایش، حفظ راحتی در کل سال است. گرم شدن زیاده از حد در تابستان و حذف گوشه های سرد در زمستان.

در تابستان تغییرات سریع دما باعث  احساس ناراحتی می گردد. از نظر استانداردها، راحتی کامل وقتی حاصل شده است که تفاوت دمای بین هر دو نقطه ساختمان، مثلا اطاق دارای تهویه مطبوع و اتاق فاقد آن، حداکثر 3تا 5 درجه سانتیگراد باشد.

زیبایی

زیبایی جزئی مهم در فرآیند انتخاب هر وسیله ای برای ساختمان ها است. ظاهر یک پنجره مساله بسیار پر اهمیتی است. آفتابگیرها از عناصر تزئینی یک ساختمان هستند و جریی از معماری آن به شمار می آیند.

آسایش صوتی

یک فضای آرام و ساکت می تواند باعث افزایش بهره وری در محیط کار شود، پنجره های بزرگ عاملی برای انعکاس سروصدا هستند.

اهداف صاحب ساختمان:

بهره وری و کنترل هزینه ها

کنترل راحتی در تابستان عوامل مهمی در حفظ بهره وری در محیط کار است. تامین نیازهای افرادی که در یک ساختمان حضور دارند.جزئی از مدیریت اقتصادی محسوب میشوند.برای تامین این اهداف بدون در نظر گرفتن نوع پروژه، باید حفاظت در برابر آفتاب را در مرحله طراحی مورد نظر قرار داد.

افزایش بهره وری کارکنان:

افزایش بهره وری، کاهش غیبت و استعفای کارکنان، ایجان راحتی برای مراجعین و ... همه و همه مواردی است که برای رسیدن به آن ها باید انتظارات مصرف کنندگان را درباره آسایش خود در نظر بگیریم. در یک ساختمان اداری، در نظر گرفتن حفاظت در برابر آفتاب در مرحله طراحی، به دلیل افزایش راحتی کارکنان، باعث بهبود کارایی با صرف کمترین هزینه می گردد.

• بر اساس مطالعه ای که توسط “D.Wyon” انجام شده است، افزایش هر یک درجه دما بالاتر از 25 درجه سانتیگراد باعث 2 درصد افت بهره وری می گردد. در دمای بالاتر از 30درجه این افت معادل 10 درصد به ازای هر یک درجه افزایش دما است.
• در آمریکا برای تعیین کیفیت شرایط زندگی در ساختمان ها از معیار SBS (سندروم ساختمان بیمار) استفاده می شود که پارامترهای مهم دخیل در آن، دما،کیفیت هوا و تجدید شدن آن و کیفیت محیط کار می باشد. نتایج مطالعه ای که توسط g.Fisk در آزمایشگاه ملی لورنس برکلی انجام شده است.نشان می دهد که کم کردنآسیب های ناشی از SBS می تواند بهره وری را بین5/0 تا 5 درصد افزایش دهد (معادل 20تا 160 میلیون دلار برای یک جمعیت 64 میلیون نفری)

برای کشوری که همراه رشد اقتصادی می خواهد مصرف انرژی خود را کم کند و از اثرات گلخانه ای کره زمین نیز بکاهد، حفاظت در برابرآفتاب یک راه حل مناسب است.

(در انگلستان از معیار OSI شاخص تنش ناشی از محیط) برای بررسی کیفیت محیط کار، استفاده می گردد.

این معیار رابطه بین شرایط محیط کار و بهره وری را نشان می دهد و یکی از پارامترهایی که در نظر میگیرد، نور محیط می باشد. مطالعه ای که در سال 1996 در شهر ریدینگ انجام شد، نشان داد که بهبود شرایط محیط کار باعث 10 درصد افزایش بهره وری می گردد.

کم کردن هزینه ها در تهویه مطبوع

حفاظت در برابر آفتاب می تواند به بهبود کارایی سیستم تهویه مطبوع کمک کند و از هزینه های عملیاتی آن بکاهد.

مطالعات زیادی در کشورهای آلمان، فرانسه، بلژیک و آمریکا نشان داده است که محافظت در برابر آفتاب می تواند به تور قابل توجهی از بار سیستم تهویه مطبوع بکاهد.

بسته به رنگ آفتابگیر مورد استفاده، این مقدار کاهش برای آفتابگیرهایی که در بیرون نصب می گردند تا 60 درصد و برای آفتابگیرهای داخلی بین 22 تا 33 درصد می باشد.

آفتابگیرها همکاری طبیعی برای سیستم های تهویه مطبوع هستند. جذابیت آفتابگیرها فقط در کاهش مصرف انرژی نیست بلکه از شدت اثرات موضعی سیستم های تهویه مطبوع (سرد بودن مکان های نزدیک به سیستم) نیز می کاهند و باعث افزایش آسایش دمایی می شند.

به یاد داشته باشید که در آمریکا کارکرد سیستم های تهویه مطبوع باعث می شودکه مصرف برق در تابستان بیشتر باشد. اروپا نیز در حال حرکت به همین جهت است ولی در حال حاضر مصرف برق آن در زمستان بیشتر است.

قوانین

در کشورهای مختلف، در قوانین اهمیت زیادی برای شرایط محیط های کار با کامپیوتر قایل شده است. از نظر دما و مصرف انرژی،هدف قوانین موجود و در حال تدوین، کاهش مصرف انرژی برای گرم کردن و تهویه مطبوع و همزمان حفظ آسایش دمایی در بهترین سطح می باشد. مصوبه (اتحادیه اروپا در تاریخ 29 می 1990)

فرانسه

قانون     R232-7-1

قانون     R232-7-4

قانون     R232-7-6

آلمان

توافق نامه اتحادیه اروپا پاراگراف 118a مصوبه 28 می 1990.

انگلستان

بعضی از کشورها مقیاس هایی برای ارزشیابی کارایی ساختمان ها دارند، در انگلستان حد بالای دمای درون ساختمان برای حفظ آسایش در تابستان 28 درجه سانتیگراد است.

یک سیستم انتخاب سریع بر اساس 4 پارامتر آسایش

برای دستیابی به بهترین موازنه بین محدودیت های فنی ساختمان، کاربرد ساختمان و ملاحظات تزیینی؛ تصمصم گیرندگان به یک سیستم آسان انتخاب احتیاج دارند تا بتوانند پارچه مناسب را برای حفاظت در برابر آفتاب انتخاب کنند.

با در نظر داشتن این هدف شرکت "مرمه" بر اساس 4 پارامتر موثر بر آسایش افراد سیستم انتخاب سریع مدولایت را ، طراحی کرده است. این پارامترها به طور مستقیم به ویژگی های اصلی پارچه مرتبط هستند؛ ضریب باز بودن پارچه،رنگ و اندازه سوراخ ها و در نتیجه قابلیت آن در کنترل نور و انرژی (عبوردهی، بازتابش،جذب). با استفاده از این سیستم می توان نیازهای مصرف کننده را در رابطه با حفاظت در برابر آفتاب، در تمام کشورها و برای تمام انواع ساختمان ها تامین کرد.

NL: نور طبیعی

منظور از این پارامتر، مقدار نور طبیعی ورودی به ساختمان است.

برای حفظ بیشترین مقدار نور طبیعی اعداد بین 12 تا 30 را انتخاب کنید. برای حذف تقریبا کامل نور اعداد 1 تا 5 را انتخاب کنید.

توصیه مرمت: برای پارچه یکسان، رنگ های روشن تر نور بیشتری را نسبت به رنگ های تیره تر از خود عبور می دهند.

EC: راحتی چشم

منظور از این پارامتر کنترل درخشندگی و زنندگی برای چشم است. برای کنترل مناسب درخشندگی اعداد زیر 22 را انتخاب نکنید.

توصیه مرمت: برای پارچه یکسان، پارچه های تیره تر کنترل بیشتری روی درخشندگی نور دارند.

برای جلوگیری از بازتاب نور روی صفحه مونیتور، منبع نور باید زاویه تابش بیش از 30 درجه داشته باشد.

HP: حفاظت گرمایی

منظور از این پارامتر قابلیت آفتابگیر در جلوگیری از ورود انرژی گرمایی خورشید است. برای حفاظت مناسب در برابر ورود گرما اعداد20تا 40 را انتخاب کنید.

توصیه مرمه:آفتابگیرهای خارج ساختمان حفاظت گرمایی بهتری نسبت به انواع ساختمان دارند. برای نوع پارچه ثابت، رنگ های تیره تر حفاظت گرمایی بهتری دارند.

CV: وضوح دید

منظور از این پارامتر کیفیت مشاهده منظره بیرون ساختمان است. مرمه تنها شرکتی است که چنین پارامتری را برای ارزشیابی آسایش افراد طراحی کرده است. برای داشتن بهترین دید و شفافیت واقعی، اعداد 15 به بالا را انتخاب کنید.

توصیه مرمه: کیفیت دید فقط تابع اندازه سوراخ پارچه یا میزان عبور نور نیست بلکه به رنگ نیز بستگی دارد. رنگ های تیره تر وضوح دید بهتری دارند. عدد CV از روی وضوح و تفکیک تصویر دیده شده از پشت پارچه تعیین می گردد.

چهار مرحله تا انتخاب پارچه مناسب برای هر مصرف

بسته به هدف می توانید ابتدا رنگ و سپس جای آفتابگیر و یا بالعکس انتخاب کنید.

1. رنگ را به کمک کتاب راهنما و یا دیسک نوری راهنما انتخاب کنید.
2. جای نصب آفتابگر را انتخاب کنید. بیرون یا درون
3. بسته به کاربرد ساختمان 2 مورد از مهم تیرن پارامترها را مشخص کنید.

 به طور مثال: برای یک دفر کار رو به جنوب:

• حفاظت گرمایی
• کنترل درخشندگی (راحتی چشم)

• بعدی